De paragraaf onderhoud kapitaalgoederen geeft inzicht in hoe het gemeentelijk kapitaal in stand wordt gehouden. Kapitaalgoederen zijn eigendommen van de gemeente zoals wegen, riolering, openbaar groen en gebouwen. De diverse kapitaalgoederen zijn onderdeel van de taakvelden 2.1 Verkeer en vervoer, 5.7 Openbaar groen en (openlucht)recreatie en 7.2 Riolering. De budgetten van vastgoed staan verspreid over de begroting in het taakveld waarvoor zij een functie vervullen. Het beleidsmatige deel van vastgoed staat beschreven onder 0.3 Beheer overige gebouwen en gronden.
Het in stand houden van de fysiek leefomgeving is een kerntaak van de gemeente. De kapitaalgoederen worden in stand gehouden op een laag kwaliteitsniveau (CROW niveau C). Het in ordelijke staat houden van kapitaalgoederen draagt bij aan het functioneren, de veiligheid en daarmee het welzijn van de samenleving. Daarnaast is de fysieke leefomgeving van groot economisch belang en draagt deze bij aan de aantrekkelijkheid van Voorschoten om te verblijven en om in te investeren. Dit doen wij in samenwerking met betrokken partijen om te komen tot een aantrekkelijk en groen dorp.
Basis op orde
De beheerdata vormen een cruciaal onderdeel voor het in stand houden van de kapitaalgoederen. Deze gegevens worden verwerkt in beheersystemen, die worden gevuld en geactualiseerd vanuit nieuwe ontwikkelingen, onderhoudsprojecten, schouwen en inspecties. Het actualiseren, ontsluiten en analyseren van beheerdata is een continu proces, welke de komende jaren wordt ondersteund met behulp van een geografisch informatiesysteem. Met actuele data wordt het mogelijk om te sturen op prestaties, risico’s en kosten.
Een dorp voor iedereen
Bewoners in Voorschoten zijn betrokken bij het in stand houden van de fysieke leefomgeving. Op diverse locaties gaan inwoners aan de slag in het openbaar groen en zorgen voor een hogere kwaliteit en samenhang in een straat of buurt. Dit willen wij verder voortzetten.
Door gebruik te maken van een integrale benadering en burgerparticipatie zetten wij in op een actieve inbreng van inwoners en ondernemers en nemen hen mee in de afwegingen die gemaakt worden. Ook bij reguliere werkzaamheden in de fysieke leefomgeving communiceren wij actief over wat er wordt uitgevoerd en waarom dit wordt uitgevoerd. Want alleen samen kunnen wij het dorp mooier maken.
In stand houden kapitaalgoederen
Het beheer en onderhoud en de daarvoor benodigde budgetten zijn gebaseerd op de beheerplannen voor de diverse kapitaalgoederen en de tussentijdse programmering die voor de jaren 2021-2022 is opgesteld. De fysieke leefomgeving is één geheel waardoor het van belang is om vanuit een integraal kader te komen tot een integraal instandhoudingsplan. Hiervoor zal een beheervisie en –strategie voor de fysieke leefomgeving worden opgesteld, waarin de afspraken met de raad worden vastgelegd en vertaald naar het beheer en onderhoud. In onderstaande tabel enkele gegevens van de kapitaalgoederen.
Beheerplan | Areaalgegevens | Kwaliteits- | Toelichting |
---|---|---|---|
Wegen 2016-2020 | Ca. 1.055.000 m2 | C | Het uitgangspunt is om de functionaliteit en veiligheid te waarborgen. |
Civieltechnische kunstwerken 2016-2020 (bruggen) | 107 stuks | C | Het uitgangspunt is het waarborgen van de functionaliteit en de veiligheid te garanderen. |
Openbare verlichting 2016-2020 | 4.350 stuks | C | Het beheer van de openbare verlichting is erop gericht om de bedrijfszekerheid te waarborgen en het areaal veilig en duurzaam in stand te houden. |
Verkeersregel-installaties 2016-2020 | 13 stuks | C | Het areaal is op orde en geheel voorzien van ledverlichting. De uitgangspunten zijn het waarborgen van de bedrijfszekerheid en een duurzame instandhouding. |
Wegmeubilair 2016-2020 | Circa 8.335 stuks | C | Het waarborgen van de functionaliteit van verkeersborden, hekwerken, fietsvoorzieningen en palen. |
Integraal waterketenplan 2019-2023 (Riolering en water) | riool: circa 144 km | basis | Het uitgangspunt voor de riolering is het in stand houden van het rioolsysteem tegen zo laag mogelijke kosten waarbij de veiligheid en volksgezondheid wordt gewaarborgd. |
Water (waterkwaliteit en overige waterbouwkundige kunstwerken) 2016-2020 | circa 22,4 km | - | Er wordt ingezet op het in stand houden van o.a. de steigers, fonteinen en op monitoring waterkwaliteit. |
Groen & | groen: | C | Het openbaar groen en bomen zijn een beeldbepalend onderdeel van de leefomgeving. Het uitgangspunt is het duurzaam, veilig en in samenwerking met inwoners in stand te houden van het openbaar groen. Inwoners hebben hierin een belangrijke bijdrage. Zij zorgen voor een hogere kwaliteit en voor meer sociale samenhang. Vanuit de gemeente worden initiatieven door inwoners actief ondersteund, wat heeft geresulteerd dat ruim 1,3 hectare wordt beheerd door inwoners. Jaarlijks komen zo'n 5 locaties bij waar inwoners het groen adopteren. Daarnaast wordt ingezet op het verhogen van de biodiversiteit. Dit is vertaald naar maatregelen in het actieplan Mee(r) doen voor bijen. Voorbeelden zijn het toepassen van minimaal 50% bij-vriendelijke beplanting bij herinrichtingen, gefaseerd maaien, creëren van nestelplekken en actief communiceren over de bij. |
Speeltoestellen 2016-2020 | 393 stuks | C | Een aantrekkelijke speelomgeving voor kinderen en jongeren is het uitganspunt. Om dit te bereiken wordt bij het herinrichten van speelplekken ingezet op centrale uitdagende speelplekken in een wijk en spelen met natuurlijke materialen. Voor jongeren wordt gekeken naar het uitdagend maken van sportfaciliteiten en aantrekkelijke chillplekken. |
Voertuigen 2019-2023 | 20 motorrij-voertuigen | sober | De voertuigen zijn er ter ondersteuning van het uitvoeren van de gemeentelijke taken. Zo worden de voertuigen onder andere ingezet voor het in stand houden van de leefomgeving, afvalinzameling, toezicht en facilitaire zaken. Het waarborgen van de continuïteit van de bedrijfsvoering en het waar mogelijk verduurzamen van het wagenpark zijn de uitgangspunten voor het onderhoud en vervanging van voertuigen. |
Vastgoed 2021-2024 | Maatschappelijk | sober | In 2020 heeft de raad het beheerplan vastgoed 2021-2024 vastgesteld. Hierin is een indeling gemaakt naar een kern- en strategische portefeuille. Voor de kernportefeuille, objecten waar geen verandering in gebruik en functie zijn voorzien, is het uitgangspunt om deze sober en doelmatig in stand te houden. Bij de strategische portefeuille, waar een verandering qua gebruik en functie in de nabije toekomst wordt voorzien, is het uitgangspunt om met calamiteitenonderhoud het object wind- en waterdicht te houden. Een uitzondering hierop is het zwembad waar de raad heeft besloten om deze nog minimaal 10 jaar in stand te houden. We verwachten dat de strategische portefeuille aan wijzigingen onderhavig is vanwege ontwikkelingen in beleid. |
Uitdagingen en risico’s
Ontwikkelingen
Er komt een groot aantal ontwikkelingen op de gemeente af met impact op de leefomgeving en de daarbij behorende kapitaalgoederen. Zoals onder andere de woningbouw opgave, de energietransitie, circulaire economie, klimaatadaptatie en de Omgevingswet. Het is daarom noodzakelijk om na te denken hoe met het in stand houden van de openbare ruimte deze ontwikkeling kan worden gefaciliteerd en de kwaliteit gewaarborgd blijft.
Het integraal werken moet een bijdrage leveren aan deze ontwikkelingen, waarin afstemming en afwegen van kansen ingezet en benut moeten worden. Het moet alle aspecten, die invloed hebben op de fysieke leefomgeving, inzichtelijk maken. Het is de basis om met bewoners, ondernemers, instellingen en andere partners de dialoog aan te gaan om uiteindelijk een bijdrage te kunnen leveren aan een prettige, functionerende en veilige fysieke leefomgeving. Het integraal werken moet geborgd worden bij het opgavegericht werken en de Omgevingswet.
Opstellen beheervisie, nota kapitaalgoederen en instandhoudingsplannen
In 2020 is de Notitie instandhouding kapitaalgoederen fysieke leefomgeving aan het College aangeboden. Aanvullend hierop is over dit onderwerp een presentatie aan de Raad gegeven. In de Notitie instandhouding kapitaalgoederen staan de uitgangspunten voor het beheer van de kapitaalgoederen voor de komende jaren. Dit zal verder worden uitgewerkt in een integrale beheervisie en –strategie van de fysieke leefomgeving. Door het opstellen van een beheervisie en –strategie fysieke leefomgeving moet duidelijk worden hoe er invulling wordt gegeven aan de afspraken met de gemeenteraad. Bijvoorbeeld over het kwaliteitsniveau, verscheidenheid in het beheer en hoe in te spelen op ontwikkelingen die eraan komen. Dit vormt het kader hoe het beheer en onderhoud bijdraagt aan de gemeentelijke ambities.
Deze beheervisie en -strategie zal vervolgens worden vertaald in een nota kapitaalgoederen fysieke leefomgeving en instandhoudingsplannen voor de kapitaalgoederen fysieke leefomgeving die de huidige beheerplannen gaan vervangen. Deze documenten zullen naar verwachting in 2022 aan de Raad worden aangeboden.
Omdat het grootste deel van de huidige beheerplannen is opgesteld voor de jaren 2016-2020 en de bovengenoemde instandhoudingsplannen pas in 2022 zullen worden opgeleverd, is voor de tussenperiode een integrale investerings- en onderhoudsplanning opgesteld voor 2021 en 2022 die op basis van de actuele kwaliteit van het areaal is opgesteld. De financiële consequenties van deze integrale onderhoudsplanning zijn verwerkt in de begroting 2022. Op basis van deze tussentijdse integrale onderhoudsplanning zal voor de bestaande beheerplannen 2016-2020 eind 2021 een update voor de jaren 2021-2022 ter vaststelling aan de Raad worden aangeboden voor wat betreft financiën en de kwaliteit van het areaal.
Samengevat ziet het tijdspad voor wat betreft het opstellen van de beheervisie, de nota kapitaalgoederen en de instandhoudingsplannen er als volgt uit:
Start opstellen beheervisie | september 2021 |
---|---|
Vaststellen updates beheerplannen 2021-2022 | december 2021 |
Vaststellen Beheervisie | 1e helft 2022 |
Vaststellen Nota Kapitaalgoederen en instandhoudingsplannen | 2e helft 2022 |
Indexatie
Op de jaarlijks beschikbaar gestelde instandhoudingsbudgetten is de indexatiecorrectie toegepast.
Het indexpercentage voor prijsstijgingen is gebaseerd op het niveau van de geharmoniseerde consumentenprijsindex (hicp) uit het Centraal Economisch Plan. Voor 2022 bedraagt deze 1,4% en deze indexering is toegepast conform de toegepaste gedragslijn vanuit het verleden.
Budgettair kader
In de onderstaande tabellen zijn de budgetten voor het in stand houden en vervangingen van de kapitaalgoederen inzichtelijk gemaakt. Vanuit een eenduidige ontsluiting van informatie zijn de tabellen gelijk van opbouw. De grijs gemarkeerde regels in de tabellen Voorziening en Investering geven aan dat er voor dat kapitaalgoed geen voorziening of investering is.
Exploitatie
Kapitaalgoed | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | Specificatie werkzaamheden |
---|---|---|---|---|---|
Wegen | 1.249 | 1.262 | 1.265 | 1.289 | Herstelwerkzaamheden asfalt, bestrating, markeringen en inspecties. |
Civieltechnische kunstwerken | 128 | 130 | 132 | 134 | Reinigingen, schilderen, herstelwerkzaamheden en inspecties. |
Openbare verlichting | 421 | 421 | 421 | 421 | Verhelpen storingen, reparaties, reinigen en schilderen. |
Verkeersregelinstallaties | 152 | 152 | 152 | 152 | Verhelpen storingen, reparaties, reinigen en schilderen. |
Wegmeubilair | 61 | 61 | 61 | 61 | Reinigen, herstellen en vervanging. |
Riolering (IWKP) | 1.345 | 1.447 | 1.486 | 1.504 | Reparaties, verhelpen storingen, reiniging en inspecties. |
Oppervlaktewater | 505 | 516 | 521 | 526 | Maaien en krozen, baggeren, reparaties beschoeiingen. |
Groen & bomen | 997 | 997 | 997 | 996 | Onderhoud beplanting, bomen, maaien gras, verwijderen onkruid en zwerfvuil, herstellen en vervanging van beplanting en bomen. |
Speelvoorzieningen | 218 | 218 | 218 | 218 | Veiligheidscontroles, reparaties en onderhoud. |
Voertuigen | 659 | 621 | 634 | 633 | Belastingen, verzekeringen, brandstof en onderhoud. |
Vastgoed | 1.454 | 1.538 | 1.536 | 1.535 | Dagelijks onderhoud, elektra, water. |
x € 1.000 (incl. dotatie voorziening en kapitaallasten, excl. interne uren)
Onttrekking voorziening
Kapitaalgoed | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | Specificatie werkzaamheden |
---|---|---|---|---|---|
Wegen | 940 | 550 | 600 | 600 | Vervangen toplaag asfalt wegen en groot onderhoud elementenverhardingen |
Civieltechnische kunstwerken | 70 | 70 | 70 | 70 | Groot onderhoud aan bruggen, tunnels en geluidsschermen |
Openbare verlichting | 82 | 69 | 22 | 35 | Groot onderhoud en vervanging van de openbare verlichting |
Verkeersregelinstallaties | 82 | 66 | 52 | 155 | Groot onderhoud van verkeersregelinstallaties en pollers |
Speelvoorzieningen | 194 | 329 | 98 | 196 | Groot onderhoud en vervanging van speeltoestellen en valondergronden |
Vastgoed | 254 | 419 | 432 | p.m. | Groot onderhoud gebouwen |
x € 1.000 (onttrekking conform beheerplan)
Investering
Kapitaalgoed | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | Specificatie werkzaamheden |
---|---|---|---|---|---|
Wegen | 300 | 550 | 600 | 660 | Vervangen van asfalt en elementenverhardingen |
Civieltechnische kunstwerken | 389 | 560 | 75 | 325 | Vervanging van bruggen, geluidsschermen en tunnels |
Riolering | 1.930 | 3.231 | 4.726 | 572 | Vervanging en groot onderhoud van de riolering en gemalen |
Oppervlaktewater | 75 | p.m. | p.m. | p.m. | Vervanging van beschoeiingen, steigers, duikers en damwanden |
Voertuigen | 313 | 144 | 0 | 80 | Vervanging van auto’s, vrachtwagens |
x € 1.000